Việc người Việt Kiều Mỹ quyết định trở về Việt Nam sinh sống là một quyết định lớn, thường đồng nghĩa với việc chấm dứt cuộc sống ổn định ở Mỹ để bắt đầu một chương mới tại quê hương. Có nhiều lý do mà người Việt Kiều Mỹ có thể chọn trở về Việt Nam. Hãy cùng Visaworlds tìm hiểu về Việt kiều Mỹ về Việt Nam sinh sống nhé!
I. Việt kiều Mỹ là gì?
Việt kiều Mỹ là những người Việt Nam sinh ra tại Việt Nam hoặc có gốc gác từ Việt Nam, hiện đang sinh sống, học tập, làm việc, định cư tại Hoa Kỳ.
Người Việt kiều Mỹ có thể có quốc tịch Hoa Kỳ hoặc quốc tịch Việt Nam, hoặc cả hai. Những người có quốc tịch Hoa Kỳ được gọi là công dân Hoa Kỳ gốc Việt. Những người có quốc tịch Việt Nam được gọi là người Việt Nam định cư ở Hoa Kỳ.
II. Việt kiều Mỹ về Việt Nam sinh sống
1. Số lượng Việt kiều Mỹ về sinh Nam sinh sống
Theo thống kê của Bộ Ngoại giao Việt Nam, tính đến tháng 12 năm 2022, có khoảng 1,2 triệu người Việt kiều Mỹ đang sinh sống, học tập và làm việc tại Việt Nam. Con số này tăng dần qua các năm, do nhu cầu về việc làm, học tập, du lịch, thăm thân của người Việt kiều Mỹ.
Người Việt kiều Mỹ sinh sống tại Việt Nam tập trung chủ yếu ở các thành phố lớn như Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng,… Họ hoạt động trong nhiều lĩnh vực khác nhau, bao gồm kinh doanh, công nghệ, giáo dục, y tế,…
2. Lý do khiến người Việt kiều Mỹ về Việt Nam sinh sống
Tình cảm gia đình, quê hương: Nhiều người Việt kiều Mỹ muốn về Việt Nam để đoàn tụ gia đình, thăm quê hương, đất nước. Họ muốn tìm hiểu về văn hóa, lịch sử của đất nước mình, cũng như gặp gỡ những người thân, bạn bè vẫn đang sinh sống tại Việt Nam.
Tình hình kinh tế, xã hội của Việt Nam: Việt Nam đang có tốc độ phát triển kinh tế nhanh chóng, tạo nhiều cơ hội việc làm và học tập cho người Việt kiều. Nhiều người Việt kiều Mỹ nhận thấy Việt Nam có nhiều tiềm năng phát triển, và họ muốn góp phần vào sự phát triển của đất nước.
Chất lượng cuộc sống: Nhiều người Việt kiều Mỹ nhận thấy chất lượng cuộc sống ở Việt Nam đang được cải thiện, với chi phí sinh hoạt thấp hơn so với Mỹ. Họ muốn tận hưởng cuộc sống thoải mái, bình yên hơn tại Việt Nam.
>> Đọc thêm Tổng hợp dân số Việt kiều tại nước ngoài để biết thêm thông tin nhé.
III. Quyền của người Việt kiều Mỹ sinh sống tại Việt Nam
1. Quyền nhập cảnh, cư trú
Quyền nhập cảnh, cư trú của người Việt kiều Mỹ sinh sống tại Việt Nam được quy định tại Luật Nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam (Luật số 47/2014/QH13). Theo đó, người Việt kiều Mỹ được phép nhập cảnh, cư trú tại Việt Nam theo các quy định sau:
1.1. Quyền nhập cảnh
- Người Việt kiều Mỹ được nhập cảnh Việt Nam không cần thị thực trong thời hạn 90 ngày.
- Sau khi hết hạn 90 ngày, người Việt kiều Mỹ có thể xin cấp thị thực tạm trú hoặc thị thực dài hạn.
1.2 Quyền cư trú
- Người Việt kiều Mỹ có thể được cấp thị thực tạm trú có thời hạn không quá 1 năm.
- Sau khi hết hạn thị thực tạm trú, người Việt kiều Mỹ có thể xin gia hạn thị thực tạm trú hoặc xin cấp thị thực dài hạn.
- Người Việt kiều Mỹ có thể được cấp thị thực dài hạn có thời hạn không quá 5 năm.
Để xin cấp thị thực tạm trú hoặc thị thực dài hạn, người Việt kiều Mỹ cần chuẩn bị hồ sơ theo quy định tại Điều 18 của Luật Nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam.
Hồ sơ bao gồm các giấy tờ sau:
- Đơn xin cấp thị thực theo mẫu quy định.
- Hộ chiếu hoặc giấy tờ có giá trị đi lại quốc tế còn thời hạn ít nhất 6 tháng.
- Một trong các giấy tờ chứng minh quốc tịch Việt Nam hoặc gốc Việt Nam như: giấy khai sinh; giấy chứng minh nhân dân; thẻ căn cước công dân; hộ chiếu Việt Nam; giấy tờ khác chứng minh có quốc tịch Việt Nam hoặc gốc Việt Nam.
- Một trong các giấy tờ chứng minh mục đích nhập cảnh như: giấy mời của cơ quan, tổ chức, cá nhân tại Việt Nam; giấy tờ chứng minh có công việc, dự án tại Việt Nam; giấy tờ chứng minh có người bảo lãnh tại Việt Nam.
- Ảnh chân dung của người xin cấp thị thực.
Hồ sơ xin cấp thị thực được nộp tại Cục Quản lý xuất nhập cảnh Bộ Công an hoặc Phòng Quản lý xuất nhập cảnh Công an tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương.
Sau khi được cấp thị thực, người Việt kiều Mỹ có thể nhập cảnh Việt Nam và cư trú theo đúng mục đích ghi trong thị thực.
2. Quyền làm việc
Quyền làm việc của người Việt kiều Mỹ sinh sống tại Việt Nam được quy định tại Luật Lao động (Luật số 45/2019/QH14). Theo đó, người Việt kiều Mỹ được phép làm việc tại Việt Nam theo các quy định sau:
2.1. Quyền làm việc
- Người Việt kiều Mỹ được làm việc tại Việt Nam với tư cách là người lao động nước ngoài.
- Người Việt kiều Mỹ được làm việc tại các công ty, doanh nghiệp, tổ chức, cơ quan của Việt Nam hoặc làm việc tự do.
2.2. Điều kiện làm việc
Người Việt kiều Mỹ muốn làm việc tại Việt Nam phải có giấy phép lao động do cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cấp.
Người Việt kiều Mỹ phải đáp ứng các điều kiện chung để được cấp giấy phép lao động, bao gồm:
- Đủ 18 tuổi trở lên.
- Có sức khỏe phù hợp với công việc.
- Có trình độ học vấn, kỹ năng nghề nghiệp phù hợp với công việc.
- Có chứng minh nhân dân hoặc thẻ căn cước công dân.
- Có giấy tờ chứng minh có quốc tịch Việt Nam hoặc gốc Việt Nam.
2.3. Thủ tục cấp giấy phép lao động
Người Việt kiều Mỹ muốn được cấp giấy phép lao động cần nộp hồ sơ theo quy định tại Điều 184 của Bộ luật Lao động. Hồ sơ bao gồm các giấy tờ sau:
- Đơn đề nghị cấp giấy phép lao động theo mẫu quy định.
- Hộ chiếu hoặc giấy tờ có giá trị đi lại quốc tế còn thời hạn ít nhất 6 tháng.
- Giấy tờ chứng minh quốc tịch Việt Nam hoặc gốc Việt Nam.
- Giấy tờ chứng minh có trình độ học vấn, kỹ năng nghề nghiệp phù hợp với công việc.
- Giấy khám sức khỏe do cơ sở y tế có thẩm quyền cấp.
- Giấy tờ chứng minh có hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc với người sử dụng lao động tại Việt Nam.
- Giấy tờ chứng minh có khoản tiền ký quỹ theo quy định của pháp luật.
Hồ sơ xin cấp giấy phép lao động được nộp tại Cục Quản lý lao động ngoài nước Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội hoặc Sở Lao động – Thương binh và Xã hội tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương.
Sau khi được cấp giấy phép lao động, người Việt kiều Mỹ có thể làm việc tại Việt Nam theo đúng nội dung giấy phép lao động.
3. Quyền học tập
Quyền học tập của người Việt kiều Mỹ sinh sống tại Việt Nam được quy định tại Luật Giáo dục (Luật số 43/2019/QH14). Theo đó, người Việt kiều Mỹ được phép học tập tại Việt Nam theo các quy định sau:
3.1. Quyền học tập
- Người Việt kiều Mỹ được học tập tại các cơ sở giáo dục của Việt Nam ở mọi cấp học, trình độ đào tạo.
- Người Việt kiều Mỹ được học tập theo chương trình giáo dục của Việt Nam hoặc chương trình giáo dục của nước ngoài.
3.2. Điều kiện học tập
Người Việt kiều Mỹ muốn học tập tại Việt Nam phải đáp ứng các điều kiện chung để được học tập tại Việt Nam, bao gồm:
- Đủ tuổi theo quy định của từng cấp học, trình độ đào tạo.
- Có đủ sức khỏe để học tập.
- Có đủ trình độ học vấn, kỹ năng nghề nghiệp phù hợp với yêu cầu của cấp học, trình độ đào tạo.
- Có giấy tờ chứng minh có quốc tịch Việt Nam hoặc gốc Việt Nam.
3.3. Thủ tục nhập học
Người Việt kiều Mỹ muốn học tập tại Việt Nam cần nộp hồ sơ theo quy định của cơ sở giáo dục. Hồ sơ bao gồm các giấy tờ sau:
- Đơn xin nhập học theo mẫu quy định của cơ sở giáo dục.
- Hộ chiếu hoặc giấy tờ có giá trị đi lại quốc tế còn thời hạn ít nhất 6 tháng.
- Giấy tờ chứng minh quốc tịch Việt Nam hoặc gốc Việt Nam.
- Giấy tờ chứng minh có trình độ học vấn, kỹ năng nghề nghiệp phù hợp với yêu cầu của cấp học, trình độ đào tạo.
Hồ sơ xin nhập học được nộp tại cơ sở giáo dục.
Sau khi được cơ sở giáo dục chấp nhận, người Việt kiều Mỹ có thể học tập tại Việt Nam theo đúng quy định của cơ sở giáo dục.
4. Quyền kết hôn
Quyền kết hôn của người Việt kiều Mỹ sinh sống tại Việt Nam được quy định tại Luật Hôn nhân và gia đình (Luật số 52/2014/QH13). Theo đó, người Việt kiều Mỹ được phép kết hôn tại Việt Nam theo các quy định sau:
4.1. Điều kiện kết hôn
- Nam từ đủ 20 tuổi trở lên, nữ từ đủ 18 tuổi trở lên.
- Việc kết hôn do nam và nữ tự nguyện quyết định.
- Không bị mất năng lực hành vi dân sự.
- Việc kết hôn không thuộc một trong các trường hợp cấm kết hôn theo quy định tại Điều 5 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014.
4.2. Thủ tục đăng ký kết hôn
Người Việt kiều Mỹ muốn kết hôn tại Việt Nam cần nộp hồ sơ đăng ký kết hôn tại Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cư trú của một trong hai bên nam, nữ.
Hồ sơ đăng ký kết hôn bao gồm các giấy tờ sau:
- Tờ khai đăng ký kết hôn theo mẫu quy định.
- Giấy tờ chứng minh quốc tịch Việt Nam hoặc gốc Việt Nam của hai bên nam, nữ.
- Giấy tờ chứng minh nơi cư trú của hai bên nam, nữ.
- Giấy tờ chứng minh tình trạng hôn nhân của hai bên nam, nữ.
- Giấy khám sức khỏe của cả hai bên nam, nữ.
4.3. Thời hạn giải quyết
- Trong thời hạn 15 ngày, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ, Ủy ban nhân dân cấp xã có trách nhiệm giải quyết đăng ký kết hôn.
- Trường hợp cần xác minh, thời hạn giải quyết không quá 30 ngày.
4.4. Hiệu lực của việc đăng ký kết hôn
- Việc đăng ký kết hôn có hiệu lực kể từ ngày được ghi vào Sổ hộ tịch.
Lưu ý:
- Trường hợp người Việt kiều Mỹ kết hôn với người nước ngoài, hai bên phải đáp ứng các điều kiện kết hôn theo quy định của pháp luật Việt Nam và pháp luật của nước mà người nước ngoài mang quốc tịch.
5. Quyền sở hữu tài sản
Quyền sở hữu tài sản của người Việt kiều Mỹ sinh sống tại Việt Nam được quy định tại Luật Dân sự (Luật số 46/2015/QH13). Theo đó, người Việt kiều Mỹ có các quyền sở hữu tài sản tại Việt Nam như sau:
5.1. Quyền sở hữu tài sản
- Người Việt kiều Mỹ có quyền sở hữu tài sản bao gồm quyền sở hữu nhà ở, quyền sở hữu đất đai, quyền sở hữu tài sản khác theo quy định của pháp luật Việt Nam.
5.2. Quyền định đoạt tài sản
- Người Việt kiều Mỹ có quyền định đoạt tài sản của mình theo ý chí của mình, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
5.3. Quyền thừa kế tài sản
- Người Việt kiều Mỹ có quyền thừa kế tài sản theo di chúc hoặc theo pháp luật.
5.4. Quyền sử dụng tài sản của người khác
- Người Việt kiều Mỹ có quyền sử dụng tài sản của người khác theo quy định của pháp luật Việt Nam.
IV. Một số trường hợp đặc biệt không dành cho Việt kiều Mỹ
Theo quy định của pháp luật Việt Nam, người Việt kiều Mỹ sinh sống tại Việt Nam có quyền bình đẳng như công dân Việt Nam về mọi mặt, trừ một số trường hợp đặc biệt sau:
- Quyền tham gia bầu cử: Người Việt kiều Mỹ không có quyền tham gia bầu cử các cơ quan đại biểu của nhân dân ở Việt Nam, bao gồm Quốc hội, Hội đồng nhân dân các cấp.
- Quyền ứng cử: Người Việt kiều Mỹ không có quyền ứng cử vào các cơ quan đại biểu của nhân dân ở Việt Nam, bao gồm Quốc hội, Hội đồng nhân dân các cấp.
- Quyền hưởng chế độ bảo hiểm xã hội: Người Việt kiều Mỹ chỉ được hưởng chế độ bảo hiểm xã hội khi họ tham gia đóng bảo hiểm xã hội tại Việt Nam.
- Quyền làm việc trong các cơ quan nhà nước: Người Việt kiều Mỹ chỉ được làm việc trong các cơ quan nhà nước khi họ được tuyển dụng theo quy định của pháp luật Việt Nam.
Ngoài ra, người Việt kiều Mỹ cũng có thể bị hạn chế một số quyền khác theo quy định của pháp luật Việt Nam, chẳng hạn như:
- Quyền sở hữu đất đai: Người Việt kiều Mỹ chỉ được sở hữu đất đai ở Việt Nam theo quy định của pháp luật về đất đai.
- Quyền tham gia các hoạt động chính trị: Người Việt kiều Mỹ không được tham gia các hoạt động chính trị ở Việt Nam, nếu không có sự đồng ý của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
V. Nghĩa vụ của người Việt kiều Mỹ sinh sống tại Việt Nam
1. Tuân thủ pháp luật Việt Nam
Tuân thủ pháp luật là nghĩa vụ chung của tất cả mọi người, trong đó có người Việt kiều Mỹ sinh sống tại Việt Nam. Theo quy định của pháp luật Việt Nam, người Việt kiều Mỹ phải tuân thủ các quy định của Hiến pháp, pháp luật, các văn bản quy phạm pháp luật của Việt Nam.
Người Việt kiều Mỹ phải thực hiện các nghĩa vụ của công dân Việt Nam, bao gồm:
- Tuân theo Hiến pháp và pháp luật.
- Chấp hành đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước.
- Nghĩa vụ bảo vệ Tổ quốc.
- Nghĩa vụ tham gia bảo vệ an ninh, trật tự, an toàn xã hội.
- Nghĩa vụ lao động, học tập.
- Nghĩa vụ đóng góp vào sự phát triển kinh tế – xã hội của đất nước.
2. Bảo vệ lợi ích quốc gia, dân tộc
Bảo vệ lợi ích quốc gia, dân tộc là nghĩa vụ thiêng liêng của mọi công dân Việt Nam, trong đó có người Việt kiều Mỹ. Người Việt kiều Mỹ cần có ý thức gìn giữ và phát huy truyền thống văn hóa, lịch sử của dân tộc Việt Nam. Đồng thời, người Việt kiều Mỹ cần tích cực tham gia các hoạt động bảo vệ lợi ích quốc gia, dân tộc.
3. Góp phần phát triển kinh tế – xã hội của Việt Nam
Góp phần phát triển kinh tế – xã hội của Việt Nam là nghĩa vụ của tất cả mọi người, trong đó có người Việt kiều Mỹ. Người Việt kiều Mỹ có thể tham gia góp phần phát triển kinh tế – xã hội của Việt Nam bằng nhiều cách thức khác nhau.
>>> Đọc thêm Những tâm sự Việt kiều Mỹ để biết thêm thông tin nhé!
III. Mọi người cũng hỏi
1. Người Việt kiều Mỹ cần đáp ứng những điều kiện gì để được phép sở hữu tài sản tại Việt Nam?
Để được phép sở hữu tài sản tại Việt Nam, người Việt kiều Mỹ cần đáp ứng các điều kiện sau:
- Có giấy tờ chứng minh quốc tịch Việt Nam.
- Có giấy tờ chứng minh tư cách pháp nhân hoặc năng lực hành vi dân sự đầy đủ.
- Có giấy tờ chứng minh nguồn gốc hợp pháp của tài sản.
2. Người Việt kiều Mỹ có được cấp thị thực tạm trú, thị thực dài hạn tại Việt Nam không?
Có, người Việt kiều Mỹ có thể được cấp thị thực tạm trú, thị thực dài hạn tại Việt Nam theo quy định của Luật Nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú của công dân Việt Nam năm 2019.
3. Người Việt kiều Mỹ có được hưởng các quyền ưu đãi, miễn trừ như công dân Việt Nam không?
Có, người Việt kiều Mỹ được hưởng một số quyền ưu đãi, miễn trừ như công dân Việt Nam theo quy định của pháp luật Việt Nam.
